Główne odmiany białe

Odmiany do produkcji win białych

Veltlínské zelené / Veltliner zielony / Grüner Veltliner

Najbardziej rozpowszechniona odmiana w naszych winnicach. W zależności od dojrzałości w danym roczniku, veltlínské zelené daje wina o świeżym, lekko muszkatołowym charakterze, odpowiednie nie tylko do codziennego picia, ale również wysokiej jakości wina o zielonkawo-żółtym kolorze z aromatem miodu i lipy. Po dojrzeniu w butelkach najpierw pojawiają się pikantne odcienie białego pieprzu, które stopniowo zmieniają się w delikatny migdałowy posmak z kremowym zakończeniem. Jest często stosowany jako cuvée do produkcji win musujących. Młode wina tej odmiany stosowne są w połączeniu z zimnymi przekąskami mięsnymi, dojrzałe wina w kombinacji z wołowiną lub neutralnymi sosami. Świetnie pasuje do smażonego karpia bożonarodzeniowego lub do innych potraw z ryb słodkowodnych.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: prawdopodobnie Austria | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 1654 ha (9,2 %)

Müller Thurgau / Rivaner

Müller thurgau to druga najbardziej rozpowszechniona odmiana w naszych winnicach. Nazwa jest połączeniem nazwiska profesora Hermanna Müllera, ojca tej odmiany i nazwy szwajcarskiego kantonu Thurgau, z którego profesor Hermann Müller pochodził. Wina mają jasny kolor z zielono-żółtym odcieniem, są średnio pełne, świeże i harmonijne. W aromacie i smaku można doszukać aromat gałki muszkatołowej z tonami pokrzywowo-brzoskwiniowymi, a także owoców cytrusowych, agrestu i czarnej porzeczki. Nadaje się do przystawek, zup warzywnych, ryb lub świeżych serów.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: Niemcy, krzyżówka riesling reński x madeleine royale | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 1499 ha (8,3 %)

Ryzlink rýnský / Riesling

Wina z rieslinga wyróżniają się szeroką gamą aromatów od owocowych, przez pikantne, mineralne, ziemiste do dymnych - w zależności od rodzaju gleby i rocznika. Najczęściej znajdziemy w nich akcent dojrzałych moreli, kwiatów lipy i pigwy, w trakcie dojrzewania uzupełniane są o szlachetne tony naftowe. Kolor wina zmienia się również z okresem dojrzewania, z win zielono-żółtych stopniowo stają się wina o atrakcyjnych złocistych odcieniach, u win wysoko jakościowych w stopniu „wybór z jagód“ aż do odcieni bursztynowych. Wina wyróżniają się wysoką jakością i są wyjątkowym dodatkiem do zimnych przystawek, pstrągów i innych ryb, lżejszych dań z drobiu, zaś rieslingi słodkie nadają się do deserów.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 |
Pochodzenie: Niemcy, prawdopodobnie przypadkowa krzyżówka heunisch x (traminer x autochtoniczna odmiana nadreńska) | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 1342 ha (7,4 %)

Ryzlink vlašský / Riesling włoski / Welschriesling

Ryzlink vlašský daje przyjemne, świeże wina, pełne i harmonijne w smaku. W winach o żółto-zielonym kolorze znajdujemy szeroką gamę aromatów i smaków, od owocowych, porzeczkowych lub agrestowych (typowe dla młodych win), poprzez aromat rozkwitniętej łąki aż po delikatne akcenty miodu i rodzynek (dla dojrzałych win predykatowych). Jest często podstawą do produkcji win musujących i nadaje się również do długoterminowej archiwizacji. Wina z rieslinga włoskiego doskonale uzupełniają zimne przystawki, dania warzywne, sery twarde, lekkie dania rybne, a także specjały mięsne.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 |
Pochodzenie: niejednoznaczne, prawdopodobnie Francja lub Włochy | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 1168 ha (6,5 %)

Rulandské šedé / Pinot gris

Od win bardzo starej odmiany pinot gris można oczekiwać, że będą one pełne, miękkie, o wysokiej zawartości ekstraktu, aromatu pomarańczy w połączeniu z odcieniami miodowymi. Wina złotożółte charakteryzują się wyższą zawartością glicerolu i alkoholu, a także charakterystycznym długotrwałym posmakiem. W winie znajdziemy aromaty czerwonej pomarańczy, mango i gruszki, miodu, przypraw, tonów botrytycznych, typowy jest też posmak chlebowy. Idealny do gęstych i korzennych potraw, w słodkiej postaci do deserów.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: Francja, pąkowa mutacja pinot noir | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 985 ha (5,5 %)

Sauvignon / Sauvignon blanc

Sauvignon należy do najszlachetniejszych win w północnych regionach winiarskich. Wina są jasnozielono-żółte, intensywnie aromatyczne i korzenne, z pikantną kwasowością. Urzekają szeroką gamą tonów, od trawiastych i pokrzywowych, aż po odcienie owocowe. W aromacie i smaku możemy znaleźć czarne porzeczki, agrest, kiwi i brzoskwinie, w słodszych wydaniach akcenty ananasa, miodu, mango, marakui, a także kwiatów akacji i pomarańczy. Wyróżniające się aromatycznie i wytrawne wina sauvignon nadają się jako aperitif, dojrzałe wina najlepiej uzupełniają specjały szparagowe, dania rybne, kozi ser.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1952 | Pochodzenie: Francja, dolina Loiry, prawdopodobnie przypadkowa krzyżówka chenin blanc x traminer | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 975 ha (5,4 %)

Chardonnay

Wina chardonnay wyróżniają się pełnym, długotrwałym smakiem. Charakter jasnożółtego do złotego wina różni się jednak w zależności od warunków klimatycznych i glebowych. W chłodniejszych klimatach wina charakteryzują się świeżą kwasowością z nutami zielonego jabłka i kwiatu akacji, w cieplejszych klimatach wina posiadają zazwyczaj tropikalny charakter z aromatem mango, śmietany, a czasem miodu i karmelu. Szczególnie nadają się na świąteczne okazje, dobrze uzupełniają się z gęstymi zupami, daniami z białego mięsa i sosami śmietanowymi. Nadają się również do pasztetów i owoców morza.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1987 | Pochodzenie: Francja, prawdopodobnie przypadkowa krzyżówka heunisch biały z niektórą wariant pinotu |
Obecna powierzchnia w winnicach RC: 962 ha (5,3 %)

Rulandské bílé / Pinot blanc

Z tej odmiany powstają eleganckie wina, harmonijne, pełne i bogate w substancje ekstrakcyjne. Mają zazwyczaj zielonkawo-żółty kolor i delikatny kwiatowy zapach. W miarę dojrzewania odcień win staje się wyraźniejszy, a pierwotny świeży aromat zmienia się w aromat dojrzałych gruszek, czerwonych owoców lub orzeszków laskowych. Odmiana nadaje się do wytwarzania jakościowo wyższych win predykatowych – wyborów z jagód i wyborów botrytowych, a także do produkcji win musujących. Dobrze komponuje się z wędzonymi rybami, daniami z kurczaka, mniej wyraźnych dań z wołowiny i wieprzowiny oraz twardymi serami.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: Francja, pąkowa mutacja pinot gris | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 792 ha (4,4 %)

Tramín červený / Traminer, Gewürztraminer

Wino o barwie zielonożółtej do złotożółtej. Charakteryzuje się intensywnym aromatem i pikantnością, którą często zabarwiają słodkie miodowe nuty rodzynek. Jego podstawowy aromat można porównać do róży herbacianej, któremu towarzyszą inne odcienie zapachów, takie jak owoce tropikalne, morele, kwiat fiołka lub piwonii oraz aromaty egzotycznych przypraw – imbir, cynamon. Wina z odpowiednio dojrzałych winogron są pełne, o gęstej lepkiej strukturze. Wina z traminera nadają się na świąteczne okazje, takie jak aperitif, dania z gęsiej wątróbki lub do dań kuchni orientalnej.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: nieznane, prawdopodobnie Austria lub południowy Tyrol, ale może być i Egipt | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 688 ha (3,8 %)

Pálava

Wina z oryginalnej morawskiej odmiany pálava, które mają bardzo podobny charakter do traminera, są aromatyczne, ale bardziej subtelnie pikantne. Ich delikatna harmonia czyni je bardziej atrakcyjnymi i ciekawymi dla wielu konsumentów. Są pełne, o niższej zawartości kwasu i długim finiszu. Mają złotożółty kolor, a ich aromat i smak zawierają liczi, mandarynkę, gałkę muszkatołową i wanilię. Pasuje do korzennych potraw, pasztetów, pieczonego drobiu, do serów wędzonych i parzonych, jak również do deserów.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1977 | Pochodzenie: Region winiarski Morawy, krzyżówka traminer x müller thurgau | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 594 ha (3,3 %)

Muškát moravský / Muszkat morawski

Wina wysokiej jakości tej oryginalnej morawskiej odmiany o aromacie gałki muszkatołowej, bardziej odzwierciedlają sztukę i doświadczenie winiarza niż jakakolwiek inna odmiana. Lekko aromatyczne wina o przyzwoitej kwasowości mają zielono-żółty kolor i typowy aromat gałki muszkatołowej z nutami mandarynki i skórki pomarańczowej. Wino wytrawne z morawskiego muszkata wyróżnia się najlepiej jako aperitif, ewentualnie razem z delikatnym pasztetem lub szparagami, półsłodkie w połączeniu z lekko słodkimi deserami.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1987 | Pochodzenie: Region winiarski Morawy, krzyżówka muscat ottonel x prachtraube (stąd też dość często używany skrót MOPR) | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 451ha (2,5 %)

Hibernal

Wino o zielono-żółtym kolorze, intensywnym aromacie i wyraźnych harmonijnych smakach, swoją popularność zawdzięcza tonom brzoskwiń, czarnej porzeczki i agrestu, charakterystycznym dla odmiany sauvignon, ale także aromatom kwiatów lipy i innych kwiatów, moreli, które charakteryzuje riesling. Smak jest lekko pikantny i harmonijny. Hibernal można podawać z przystawkami, szparagami, rybami lub owocami morza. Słodki wybór pasuje do deserów.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 2004 | Pochodzenie: Niemcy, krzyżówka (‘seibel 7.053’ × ‘riesling’ klon 239 Gm) F2 generacji | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 301 ha (1,7 %)

Sylvánské zelené / Silvaner / Silvaner Grün

Sylvánské zelené ma żółto-zielony kolor i korzenny aromat, w młodszych winach od trawiastego do agrestowego. Smak jest pełny, ekstraktywny, lekko pikantny, w młodości z bardziej wyraźną kwasowością. Dzięki wyższej dojrzałości winogron daje wina predykatowe, które po dojrzewaniu na butelce nabierają oleistości, gładkości i elastycznej harmonii; w aromacie pojawiają się kwiaty akacji, mineralność i akcenty ziołowe. Są to wina neutralne, które nie zakłócają smaku delikatnych potraw. Nadają się do dań z mięsa króliczego, drobiu lub wieprzowiny, przystawek i sosów śmietanowych.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1941 | Pochodzenie: Austria, prawdopodobnie przypadkowa krzyżówka traminer x ősterreichisch weiss. Jednym z rodziców tego drugiego był heunisch biały | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 166 ha (0,9 %)

Veltlínské červené rané / Veltliner czerwony wczesny / Malvasia

Odmiana, popularnie nazywana również „večerka”, charakteryzuje się kolorem złotożółtym do złocistego. Aromat jest zróżnicowany i dyskretny, z nutami migdałów, bananów lub czarnego bzu. Wino smakuje przyjemnie owocowo i możemy znaleźć w nim mieszankę owoców ogrodowych, migdałów i posmak chlebowy. Odmiana jest jedną z trzech białych odmian przeznaczonych do produkcji win świętomarcińskich. Dobrze komponuje się z gęstymi zupami, zimnymi przystawkami i daniami z drobiu.

Rok wpisu do Państwowej Księgi Odmian: 1952 | Pochodzenie: Dolna Austria, przypadkowa krzyżówka silvaner x veltliner czerwony | Obecna powierzchnia w winnicach RC: 153 ha (0,8 %)